Ferill 982. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
154. löggjafarþing 2023–2024.
Þingskjal 1845 — 982. mál.
Svar
innviðaráðherra við fyrirspurn frá Eyjólfi Ármannssyni um atvinnuleyfi til leigubifreiðaaksturs.
1. Hefur Samgöngustofa gefið út námskrá fyrir námskeið sem umsækjendur um atvinnuleyfi til leigubifreiðaaksturs þurfa að ljúka, sbr. 4. gr. reglugerðar um leigubifreiðaakstur nr. 324/2023?
Undir starfssvið Samgöngustofu fellur m.a. útgáfa atvinnuleyfa og rekstrarleyfa, eftirlit með leyfishöfum og námskeiðahald skv. 2. mgr. 4. gr. laga um leigubifreiðaakstur, nr. 120/2022.
Samgöngustofa hefur sent ráðuneytinu drög að endurskoðuðum námskrám fyrir rekstrarleyfi og atvinnuleyfi til leigubifreiðaaksturs. Í drögum að nýjum námskrám er lagt til að námskrá fyrir atvinnuleyfi verði hluti af námskrá fyrir farþegaflutninga í atvinnuskyni. Námskrárnar eru í skoðun í ráðuneytinu.
2. Hvaða kröfur eru gerðar til þeirra sem vilja öðlast atvinnuleyfi til leigubifreiðaaksturs, svo sem um ökufærni, þekkingu á viðeigandi lögum og reglum, samskiptafærni, tungumálakunnáttu, þekkingu á skyndihjálp o.fl.?
Hver sá einstaklingur sem stundar leigubifreiðaakstur samkvæmt lögum um leigubifreiðaakstur skal hafa til þess atvinnuleyfi skv. 1. mgr. 5. gr. laganna, sbr. þó 6. mgr. 6. gr. Samkvæmt 6. mgr. 6. gr. sömu laga þurfa einstaklingar sem hafa rekstrarleyfi ekki jafnframt að hafa atvinnuleyfi til að stunda leigubifreiðaakstur.
Sá sem fullnægir öllum skilyrðum í 2. mgr. 5. gr. laga um leigubifreiðaakstur getur fengið atvinnuleyfi. Samkvæmt 1. tölul. ákvæðisins þarf viðkomandi að hafa viðeigandi starfshæfni sem felst í því að viðkomandi hafi fullnægjandi ökuréttindi, hafi setið tilskilin námskeið um leigubifreiðaakstur og staðist próf. Samkvæmt 2. tölul. skal viðkomandi hafa gott orðspor og skv. 3. tölul. skal viðkomandi hafa náð 21 árs aldri og haft ökuréttindi fyrir B-flokk í minnst þrjú ár.
Hver sá sem stundar rekstur leigubifreiðar samkvæmt lögum um leigubifreiðaakstur skal hafa til þess rekstrarleyfi. Sá sem fullnægir skilyrðum 2. mgr. 6. gr. laganna getur fengið rekstrarleyfi.
Í námskeiðinu fyrir atvinnuleyfi er m.a. fjallað um samskipti við farþega, mismunandi þarfir farþega, fíkniefni og áfengi og reglur um farþegaflutninga. Þá er einnig kennd skyndihjálp en ekki er gerð krafa um tungumálakunnáttu þar sem ekki er gerð sú krafa í lögunum.
3. Hvernig er eftirliti háttað með þeim sem halda námskeið sem umsækjendur um atvinnuleyfi til leigubifreiðaaksturs þurfa að ljúka og hvaða kröfur þarf að uppfylla til að mega halda slík námskeið?
Eins og fram hefur komið fellur námskeiðahald undir starfssvið Samgöngustofu skv. 2. mgr. 4. gr. laga um leigubifreiðaakstur. Námskeið skal fara fram hjá viðurkenndum námskeiðshaldara í samræmi við námskrá Samgöngustofu sem hlotið hefur staðfestingu ráðherra skv. 4. mgr. 4. gr. reglugerðar um leigubifreiðaakstur.
Í dag er einungis einn skóli sem kennir leyfishafanámskeið til leigubifreiðaaksturs en það er Ökuskólinn í Mjódd. Hægt er að sækja um að vera viðurkenndur námskeiðshaldari til Samgöngustofu.
Ökuskólar með starfsleyfi frá Samgöngustofu og stofnanir sem hafa öðlast viðurkenningu fræðsluaðila samkvæmt lögum um framhaldsfræðslu, nr. 27/2010, geta fengið viðurkenningu Samgöngustofu til þess að vera námskeiðshaldari.
Með umsókn um starfsleyfi ökuskóla þarf að fylgja kennsluskrá fyrir bókleg námskeið, afrit af ökuskírteini faglegs stjórnanda, upplýsingar um kennara, kennsluhúsnæði o.fl. Ef kenna á námskeið í fjarkennslu þarf lýsing á fjarkennslukerfi að fylgja. Í 40. gr. reglugerðar um ökuskírteini nr. 830/2011 er fjallað um starfsleyfi ökuskóla.
Eftirlit fer almennt fram með þeim hætti að fulltrúi Samgöngustofu mætir á staðinn, ýmist óundirbúið eða undirbúið og fylgist með kennslu og/eða prófum. Fulltrúinn ræðir við starfsmenn, spyr spurninga og leiðbeinir. Í lok heimsóknar er send skýrsla sem fjallar um heimsóknina og tekin fram þau atriði sem betur mættu fara og tillögur til úrbóta listaðar upp.
4. Hvernig er eftirliti háttað með próftöku umsækjenda um atvinnuleyfi til leigubifreiðaaksturs?
Próf til leigubifreiðaréttinda fer fram hjá námskeiðshaldara. Prófahald og eftirlit með því er á ábyrgð námskeiðshaldara en Samgöngustofa fer í reglulegar eftirlitsheimsóknir.
Próf til ökuréttinda fer fram hjá prófamiðstöð og samkvæmt handbók ökuprófa. Samgöngustofa fer með eftirlit með prófamiðstöð.Vísað er til svars við 3. tölul. fyrirspurnarinnar varðandi frekari umfjöllun um hvernig eftirlit fer fram.
5. Hvernig ætlar ráðherra að bregðast við rökstuddum grun um svindl við próftöku umsækjenda um atvinnuleyfi til leigubifreiðaaksturs?
Útgáfa atvinnuleyfi til leigubifreiðaaksturs fellur undir starfssvið Samgöngustofu skv. 2. mgr. 4. gr. laga um leigubifreiðaakstur. Viðbrögð stofnunarinnar vegna gruns um svindl hafa verið að senda erindi á viðkomandi námskeiðshaldara og óska eftir upplýsingum og viðbrögðum og í framhaldi að fara í eftirlitsheimsókn, gera athugasemdir og eiga samtal við námskeiðshaldara.
Lokaskýrsla er unnin í kjölfar eftirlitsins og send námskeiðshaldara. Námskeiðshaldari hefur gripið til aðgerða, m.a. með því að leggja fyrir próf á bæði íslensku og ensku, banna síma og auka eftirlit með prófum.
6. Telur ráðherra koma til greina að ógilda prófin og svipta leigubifreiðastjóra atvinnuleyfi ef í ljós kemur að þeir hafi svindlað við próftöku?
Yfirvöld búa að svo stöddu ekki yfir staðfestum upplýsingum um tiltekna atvinnu- eða rekstrarleyfishafa sem hafa svindlað í prófum. Ekki hefur verið tekin ákvörðun um hvort til greina komi að ógilda próf.
