Ferill 1109. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
154. löggjafarþing 2023–2024.
Þingskjal 2177 — 1109. mál.
Svar
félags- og vinnumarkaðsráðherra við fyrirspurn frá Arndísi Önnu Kristínardóttur Gunnarsdóttur um félagsaðstoð fyrir útlendinga sem sætt hafa niðurfellingu réttinda.
1. Hvaða félagsaðstoð er í boði fyrir útlendinga sem sætt hafa niðurfellingu réttinda á grundvelli 8. mgr. 33. gr. laga um útlendinga, nr. 80/2016?
Í 1. mgr. 15. gr. laga um félagsþjónustu sveitarfélaga, nr. 40/1991, er kveðið á um að erlendum ríkisborgurum sem ekki eiga lögheimili í landinu skuli í sérstökum tilvikum veitt fjárhagsaðstoð hér á landi.
Í reglum um fjárhagsaðstoð sveitarfélaga, í sérstökum tilvikum, við erlenda ríkisborgara og endurgreiðslur fjárhagsaðstoðar úr ríkissjóði, nr. 520/2021, sem settar eru með stoð í fyrrnefndri 1. mgr. 15. gr. laga um félagsþjónustu sveitarfélaga, koma fram nánari reglur um aðstoð á grundvelli ákvæðisins. Í III. kafla fyrrnefndra reglna, nr. 520/2021, er kveðið á um þá aðstoð sem veitt er og er endurgreidd úr ríkissjóði en þar er meðal annars tekið fram í 7. gr. a að með aðstoð vegna einstaklinga sem fengið hafa endanlega synjun á umsókn sinni um alþjóðlega vernd hér á landi og eigi ekki rétt á þjónustu á grundvelli 33. gr. laga um útlendinga sé átt við gistingu og fæði í samræmi við það sem almennt tíðkast í úrræðum fyrir heimilislausa, svo sem hvað varðar hámarksdvalartíma hvers einstaklings á sólarhring í viðkomandi gistiúrræði sem og fjölda máltíða á sólarhring.
2. Hver greiðir veitta félagsaðstoð fyrir einstaklinga í þessari stöðu?
Dvalarsveitarfélag sem ákveður að veita einstaklingi í þessari stöðu félagsaðstoð á grundvelli reglna nr. 520/2021, sbr. 1. mgr. 15. gr. laga um félagsþjónustu sveitarfélaga, veitir aðstoðina og leggur út fyrir henni að höfðu samráði við Vinnumálastofnun. Ríkissjóður endurgreiðir síðan dvalarsveitarfélagi veitta aðstoð vegna erlendra ríkisborgara sem ekki eiga lögheimili í landinu, sbr. a-lið 2. mgr. 15. gr. laga um félagsþjónustu sveitarfélaga.
3. Á hvaða lagagrundvelli byggist samkomulag ráðuneytisins við Rauða krossinn á Íslandi um tímabundið verkefni um neyðaraðstoð við útlendinga sem fengið hafa endanlega synjun á umsókn um alþjóðlega vernd hér á landi?
Samningur ráðuneytisins við Rauða krossinn á Íslandi um tímabundið afmarkað verkefni vegna aðstoðar við einstaklinga sem fengið hafa endanlega synjun á umsókn sinni um alþjóðlega vernd hér á landi og eiga ekki rétt á þjónustu á grundvelli 33. gr. laga um útlendinga, nr. 80/2016, byggist á i-lið 2. tölul. 1. mgr. 3. gr. forsetaúrskurðar um skiptingu stjórnarmálefna milli ráðuneyta í Stjórnarráði Íslands, nr. 6/2022, sem fjallar um málefni heimilislausra. Þá byggist framangreindur samningur á 1. mgr. 76. gr. stjórnarskrár lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944.
4. Stendur til að framlengja samkomulagið? Ef svo er, hversu lengi?
Við undirritun umrædds samnings þann 30. október 2023 var gildistími samningsins frá og með 27. september 2023 til og með 31. maí 2024. Þann 29. maí 2024 var undirritaður viðauki við samninginn þar sem gildistími hans var framlengdur til og með 31. ágúst 2024. Með bréfi Rauða krossins til ráðuneytisins þann 8. maí 2024 leggur Rauði krossinn til við ráðuneytið að leitað verði annarra leiða til að tryggja hópnum þjónustu eftir að samningstímanum lýkur.
5. Telur ráðherra fyrirkomulagið vænlegt til frambúðar?
Sjá svar við 6. tölul. fyrirspurnarinnar.
6. Eru einhverjar breytingar á fyrirkomulaginu í undirbúningi í ráðuneytinu? Ef svo er, hvers eðlis eru fyrirhugaðar breytingar og hversu langt er undirbúningur þeirra kominn?
Að störfum er starfshópur, skipaður sameiginlega af félags- og vinnumarkaðsráðherra og dómsmálaráðherra, um búsetuúrræði fyrir umsækjendur um alþjóðlega vernd og útlendinga í ólögmætri dvöl. Hópnum hefur verið falið að greina kosti og galla ólíkra búsetuúrræða fyrir umsækjendur um alþjóðlega vernd og útlendinga í ólögmætri dvöl á öllum stigum málsmeðferðar. Eitt af verkefnum hópsins er að skoða núverandi fyrirkomulag hvað varðar búsetuaðstoð við útlendinga sem fengið hafa endanlega synjun á umsókn um alþjóðlega vernd hér á landi og koma með tillögur að breytingum eftir því sem við á.
