Ferill 1094. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.
153. löggjafarþing 2022–2023.
Þingskjal 2238 — 1094. mál.
Svar
menningar- og viðskiptaráðherra við fyrirspurn frá Bryndísi Haraldsdóttur um endurmat útgjalda.
Fyrirspurnin hljóðar svo:
Hefur ráðuneytið innleitt endurmat útgjalda samkvæmt skilgreiningu Efnahags- og framfarastofnunarinnar (OECD)? Ef svo er, hvenær var það gert og hvaða árangri hefur það skilað?
Verklag vegna endurmats útgjalda er á ábyrgð fjármála- og efnahagsráðuneytisins. Fjármála- og efnahagsráðuneytið hefur frumkvæði að verkefnum sem ráðast skal í markvisst útgjaldaendurmat á og vinnur matið svo í samvinnu við viðkomandi fagráðuneyti.
Að frumkvæði fjármála- og efnahagsráðuneytis var árið 2019 farið í að endurmeta útgjöld við endurgreiðslur vegna kvikmyndagerðar, sbr. lög nr. 43/1999, um tímabundnar endurgreiðslur til kvikmyndagerðar á Íslandi, en löggjöfin heyrir nú undir menningar- og viðskiptaráðuneyti. Verkefnið sneri að umgjörð um endurgreiðslur vegna kvikmyndagerðar og var skoðað hversu skilvirkt endurgreiðslukerfið er með tilliti til skilgreindra markmiða sem fram koma í lögum nr. 43/1999, um tímabundnar endurgreiðslur vegna kvikmyndagerðar á Íslandi, og hvort endurskoða þurfi kerfið með hliðsjón af þeim árangri sem náðst hefur. Vinnuhópur skilaði tillögum til stýrinefndar verkefnisins og í kjölfarið voru þær lagðar fyrir ráðherranefnd um ríkisfjármál.
Í framhaldinu var á vegum atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytis, en löggjöf um tímabundnar endurgreiðslur til kvikmyndagerðar á Íslandi heyrði á þeim tíma undir það ráðuneyti, unnið að frumvarpi til laga um breytingu á lögum nr. 43/1999. Þar var bæði horft til tillagna úr framangreindri vinnu um endurmat útgjalda, sem og ábendinga sem komu fram í skýrslu sem Ríkisendurskoðun skilaði í október 2019 til Alþingis um endurgreiðslukerfi laga nr. 43/1999 og framkvæmd þess. Bar skýrslan heitið Endurgreiðslukerfi kvikmynda.
Á grundvelli framangreinds var í mars 2021 lagt fram á Alþingi frumvarp til laga um breytingu á lögum um tímabundnar endurgreiðslur til kvikmyndagerðar á Íslandi, nr. 43/1999 (tilgreining kostnaðarliða, eftirlit o.fl.). Var það frumvarp afgreitt sem lög frá Alþingi 10. júní 2021 (lög nr. 83/2021). Er í þeim að finna ýmsar breytingar og úrbætur sem koma til móts við ábendingar úr framangreindri vinnu um endurmat útgjalda, sem og ábendingar úr skýrslu Ríkisendurskoðunar.
Varðandi endurmat útgjalda ber þar helst að nefna að með lagabreytingunni 2021 er nú skilgreint betur en áður hvers konar kvikmynda- og sjónvarpsefni fellur undir endurgreiðslukerfi laganna. Er það gert í þeim tilgangi að tryggja að fjármunir sem veittir eru í málaflokkinn séu nýttir á sem hagkvæmastan og skilvirkastan hátt og eingöngu þar sem þeirra er þörf.
Jafnframt var með lagabreytingunni skýrt mun betur hvaða kostnaðarliðir falla undir endurgreiðslustofn samkvæmt lögunum. Mikilvægt er að leggja ávallt mat á réttmæti þess kostnaðar sem sótt er um endurgreiðslu á og krefjast sundurliðunar á þeim framleiðslukostnaði sem fellur til. Varð það gert með lagabreytingunni með því að bæta við skilgreiningu um hvað telst vera framleiðslukostnaður. Einnig er gerð sú krafa að framleiðslukostnaður kvikmyndaverks sé skráður í fjárhagsbókhald umsækjanda. Jafnframt var með lagabreytingunni sérstaklega tilgreindur sá kostnaður sem ekki telst til framleiðslukostnaðar. Talin var þörf á að nefna sérstaklega ákveðna liði sem ekki teljast til framleiðslukostnaðar þó að þeir geti talist vera rekstrarkostnaður framleiðslufélagsins sem heimilt er að draga frá tekjum af atvinnurekstri samkvæmt ákvæðum laga um tekjuskatt. Með þessu var verið að þrengja kostnaðargrundvöll endurgreiðslna og draga úr útgjöldum vegna kerfisins.
Framangreind lagabreyting hefur leitt til þess að skýrari og þrengri rammi er til staðar varðandi hvaða skilyrði þarf að uppfylla til að njóta endurgreiðslna vegna framleiðslu kvikmynda- og sjónvarpsefnis hér á landi. Hefur lagabreytingin náð markmiðum sínum og fylgt eftir ábendingum úr framangreindri skýrslu um endurmat útgjalda.
