Þetta mál hefur sjálfkrafa verið sett í vöktun. Þú getur afvaktað það ofarlega á síðunni. Þú getur einnig breytt þessari virkni í notendastillingum.

881 | Þjóðarsjóður

154. þing | 22.3.2024 | Lagafrumvarp | Stjórnarmál

Umsagnir: 4 | Þingskjöl: 1 | Nefnd: EV | Staða: Umsagnarfrestur liðinn (24.5.2024)

Samantekt

Markmið: Að treysta fjárhagslegan styrk ríkissjóðs til að mæta afleiðingum af meiri háttar ófyrirséðum áföllum sem þjóðarbúið verður fyrir.

Helstu breytingar og nýjungar:

Lagt er til að stofnaður verði sjálfstæður sjóður í eigu ríkisins, Þjóðarsjóður, til að styrkja fjárhagsstöðu ríkisins við stórfelld áföll. Framlög til sjóðsins skulu vera jafnhá öllum tekjum ríkisins af arðgreiðslum og öðrum tekjum vegna nýtingar orkuauðlinda. Gert er ráð fyrir að þessir fjármunir verði eingöngu fjárfestir í erlendum verðbréfum samkvæmt fjárfestingarstefnu sem stjórn sjóðsins setur með samþykki ráðherra. Jafnframt er lagt til að fjárveitingar úr sjóðnum verði einungis heimilaðar ef ríkissjóður verður fyrir verulegum fjárhagslegum skakkaföllum af völdum ófyrirséðs áfalls.

Breytingar á lögum og tengd mál: Um er að ræða ný lög en við gildistöku laganna verða breytingar á lögum um tekjuskatt, nr. 90/2003, og lögum um staðgreiðslu skatts á fjármagnstekjur, nr. 94/1996.

Kostnaður og tekjur:

Gert er ráð fyrir að daglegur rekstur sjóðsins verði hóflegur að umfangi og að kostnaður vegna sjóðsins greiðist af tekjum hans eða eigin fé þannig að hann hafi ekki áhrif á afkomu ríkissjóðs. Þó er gert ráð fyrir að í upphafi fjármagni ríkissjóður tímabundið það rekstrarfé sem sjóðurinn þarf á að halda við undirbúning starfseminnar. Fjármála- og efnahagsráðuneytið hefur markað eiganda- og arðgreiðslustefnu gagnvart orkuvinnslufyrirtækjum í eigu ríkisins, sem felur í sér auknar tekjur ríkissjóðs af nýtingu þeirra á orkuauðlindum, einkum frá Landsvirkjun. Ávallt verður nokkur óvissa um fjárhæð arðgreiðslutekna af þessum toga en á opinberum vettvangi hefur verið rætt um 10–20 milljarða kr. á ári. Hér er miðað við að tekjur ríkissjóðs aukist árlega um 15 milljarða kr. af þessum völdum og að jafnhátt framlag verði veitt til Þjóðarsjóðs. Þar sem um er að ræða tekjur sem upprunnar eru í auðlindarentu er óvíst að þær verði viðvarandi til frambúðar þar sem ýmislegt getur haft áhrif á þær, s.s. breytingar í orkubúskapnum, sviptingar á alþjóðlegum orkumörkuðum og tæknibreytingar, t.d. aukin hagnýting vind- eða sólarorku. Ef slíkar forsendur verða hagstæðari en nú er gert ráð fyrir gæti uppbygging sjóðsins orðið hraðari en á hinn bóginn hægari ef þær reynast óhagstæðari.

Aðrar upplýsingar: Þjóðarauðssjóðir í öðrum löndum


Ástralía
Future Fund

Bandaríkin (Alaska)
Alaska Permanent Fund

Chile
Fondo de Estabilización Económica y Social
Fondo de Reserva de Pensiones

Noregur
Statens pensjonsfond utland (norska) (enska)
--Lög um norska þjóðarauðssjóðinn (lov om Statens pensjonsfond)  LOV-2005-12-21-123.
--Reglur fjármálaráðherra um umboð Seðlabanka Noregs til að hafa umsjón með þjóðarauðssjóðnum (Mandat for forvaltning av Statens pensjonsfond utland)  FOR-2010-11-08-1414.
--Skýrsla og tillögur nefndar um breytingar á lögum um seðlabanka Noregs (NOU 2017:13) (norska) (enska).

Nýja-Sjáland
New Zealand Superannuation Fund

Afgreiðsla: Frumvarpið var ekki afgreitt úr nefnd.

Efnisflokkar: Hagstjórn: Efnahagsmál  |  Hagstjórn: Fjárreiður ríkisins

Þingskjöl

Þingskjal 1318 | 22.3.2024

Umsagnir